Κέντρο του μινωικού πολιτισμού, κατά την αρχαιότητα, πόλος έλξης Σαρακηνών και Μικρασιατών πειρατών, Ενετών και φυσικά Τούρκων και Γερμανών… Δεν είναι να απορεί κανείς τι ζητούσαν στο Ηράκλειο τόσες φυλές. Η Κρήτη, σημείο “κλειδί” στο Αιγαίο με σημαντική γεωπολιτική θέση -τότε και τώρα- αποτέλεσε “μήλον της έριδος” για δύση κι ανατολή. Έτσι κι ο Χάνδακας -όπως ονομαζόταν το Ηράκλειο από τους άραβες- ήταν το πιο ασφαλές ορμητήριο πειρατών, ενώ αργότερα μία από τις προτεραιότητες στις κατακτήσεις Ενετών και Οθωμανών. Οι κατακτητές πέρα από καταστροφή, άφησαν πίσω τους και πολιτισμό. Το σμίξιμο ετερόκλητων στοιχείων πολιτισμού (με σαφή την κυριαρχία των ενετικών) γίνεται καταφανές με μια βόλτα στο κέντρο της πόλης.
Νιώθω πως σε πόλεις που υπάρχει θάλασσα, όπου κι αν είσαι θα ψάξεις τρόπο να την πλησιάσεις, είτε για να προσανατολιστείς καλύτερα, είτε για να εισπνεύσεις αυτήν την αύρα που σε συνδυασμό με το σκηνικό σε μεταφέρει πολλούς αιώνες πίσω. Έτσι κι εμείς, αφού παρκάραμε κάπου κοντά στον κεντρικό πεζόδρομο της 25ης Αυγούστου, ακολουθήσαμε το ιώδιο που μας τραβούσε προς τα βόρεια. Στο τέλος λοιπόν του πεζοδρόμου βρεθήκαμε να ατενίζουμε από ψηλά μια μαρίνα με το θρυλικό Κούλε, το ενετικό κάστρο και τον κυματοθραύστη ή αλλιώς “κορδόνι” στο σημείο φυγής. Σε κάτι τέτοιες στιγμές οι παύσεις αξίζουν πολύ… Σε μια πανοραμική αναζήτηση, βρήκαμε στα δεξιά μας, τα νεώρια, ναυπηγεία όπου οι Ιταλοί κατασκεύαζαν ή επισκεύαζαν τα πλοία τους. Ρυθμός και μινιμαλισμός ήταν βασικά χαρακτηριστικά στην αρχιτεκτονική τους που μας αιχμαλωτίζει μέχρι σήμερα. Πλησιάσαμε το λιμάνι και είδαμε τους ψαράδες να τακτοποιούν την πραμάτεια τους. Φτάσαμε στο κάστρο για να παρατηρήσουμε τα λιοντάρια -σύμβολο της ενετοκρατίας- σκαλισμένα πάνω
του. Αν υπάρχει χρόνος για περπάτημα στο κορδόνι, είναι πολύ πιθανό να παρατηρήσεις από το πλάι τα γιγαντινά καράβια των Μινωικών γραμμών, τις κινητές πόλεις του Αιγαίου. Περπατώντας παραλιακά στο νέο πλακόστρωτο δρόμο της πόλης (προσπάθεια τοπικών αρχών να ανοιχτεί η πόλη προς τη θάλασσα) βρήκαμε μια σειρά ταβερνάκια για ρακή και μεζέ με θέα τη Δία, το ακατοίκητο νησάκι στα ανοιχτά… Μετά το φαγητό εδώ κερνάνε πάντα είτε λουκουμάδες, είτε γιαούρτι με βύσσινο είτε πίτες σφακιανές (μυζιθρόπιτες με μέλι)!! Φυσικά δε μπορούσαμε να φανούμε ακατάδεκτοι. Έτσι αναπληρώσαμε ενέργεια για τον περίπατο. Λίγο πιο κάτω συναντήσαμε το ναό του αγίου Πέτρου, βενετσιάνικο μνημείο που στέγαζε καθολικούς μοναχούς του τμήματος των Δομηνικανών.
Στ
ρίψαμε αριστερά για να ξαναβρούμε τον κεντρικό πεζόδρομο. Εδώ τα μνημεία δεν στέκονται
απλά για να τακαμαρώνουν οι περαστικοί. Εδώ τα κτίρια του 13ου και 14ου αιώνα συνομιλούν με το παρόν στην κυριολεξία. Η ενετική Λότζια στεγάζει το δημαρχείο της πόλης, η βασιλική του Αγίου Μάρκου στεγάζει τη δημοτική πινακοθήκη και πιο διάσημη κρήνη της πόλης -τα λιοντάρια- είναι σημείο συνάντησης, αναπόλησης και σαφής προορισμός. “…το μάτι κλείνω στο φεγγάρι, σαν άγαλμα μες την πλατεία, εγώ το πέμπτο της λιοντάρι” τραγουδούσε ο Μίλτος Πασχαλίδης σε μια αυτοβιογραφική κατάθεση και… ποιος δε θέλησε να κλέψει το ρόλο του;
Ανηφορίζοντας θα βρεθείτε στην αγορά στην οδό 1866 (χρονολογία της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα). Αναζητήστε βότανα, τοπικά
τυριά και κρασιά και πιείτε μια ρακή στα “σαράντα αυγά”. Μπορεί σε ένα τραπέζι να συναντήσετε τον Αποστολάκη και και τον Ζαχαριουδάκη από τους Χαϊνηδες. .. Εμείς είχαμε αυτή τη χαρά. Για ξινόχοντρο και χοχλιούς μπουρμπουριστούς προτιμήστε το 50-50. Περπατήστε στην Έβανς (αρχαιολόγος που έκανε εκσκαφές στην Κνωσσό) χαζέψτε στην πλατεία Βιτσέντζου Κορνάρου. Δε γίνεται να μη νιώσει κανείς εδώ τον καημό του Ερωτόκριτου. Ανεβαίνοντας ακόμη πιο ψηλά θα βρείτε την καινούρια πόρτα που θα σας οδηγήσει στο κομμένο μπεντένι (=τείχος) στην περιοχή του Μασταμπά.
Θα περάσετε βέβαια και από το κηποθέατρο Καζαντζάκη. Ο συγγραφέας μοιάζει πλέον με θρύλο που περπατά στην πόλη και θυμίζει σε όλους το Θεριό και τον Θεό που κρύβουν μέσα τους. Μετά από τόσο περπάτημα χρειαστήκαμε ένα γλυκάκι. Είχαμε τις καλύτερες συστάσεις για την “Ουτοπία” και φυσικά τις εμπιστευτήκαμε. Ένα μαγαζί με ζεστή ατμόσφαιρα στον πεζόδρομο
που μυρίζει σοκολάτα. Ροφήματα και fondu κάθε είδους σοκολάτας με συνοδευτικά (γκοφρέτες, σου, αποξηραμένα φρούτα) για να βουτάς και να αλλάζεις διάσταση στο χωροχρόνο. Μην το χάσετε! Μια βόλτα στο παρκάκι του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου θα σας θυμίσει την καταγωγή του ζωγράφου με τις καθαγιασμένες μορφές που μεγαλούργησε στο Τολέδο της Ισπανίας. Για βραδινή ρακή βρείτε τα ρακάδικα πίσω από τον Άγιο Τίτο και συνεχίστε για ποτό στο “Dish”. Για εστιατόριο επιλέξτε το “περί Ορέξεως” στον πεζόδρομο της Κοραή. Έτσι θα είστε δίπλα στον “Κούκο”, ένα μπαράκι με καλόγουστο σκηνικό και μουσικές επιλογές που κινούνται μεταξύ έντεχνου και ροκ.
© Trip to Trip
Σε συνεργασία με την
Μαρία Ραφαέλα Μιχαλοπούλου
